Dzień 2 stycznia to w Kościele powszechnym liturgiczne wspomnienie św. Bazylego Wielkiego i Grzegorza z Nazjanzu, biskupów i doktorów Kościoła. Obaj byli biskupami, doktorami Kościoła i kluczowymi postaciami w rozwoju teologii chrześcijańskiej, szczególnie w IV wieku. Przyjaźnił ich głęboki związek duchowy oraz wspólna troska o jedność Kościoła i wierność nauce Chrystusa, są patronami bazylianów i poetów.
biogram
Święty Bazyli Wielki (ok. 329–379)
Bazyli Wielki był biskupem Cezarei Kapadockiej i jednym z największych teologów wczesnego Kościoła. Zasłynął jako gorliwy obrońca wiary przed herezją ariańską, która negowała boskość Chrystusa. W swoich pismach, takich jak „O Duchu Świętym”, podkreślał równorzędność Trzech Osób Trójcy Świętej. Był także wybitnym organizatorem życia kościelnego i zakonnego – stworzył zasady życia monastycznego, które stały się fundamentem dla wschodniego monastycyzmu. Odznaczał się również troską o ubogich i cierpiących, zakładając szpitale, przytułki i ośrodki pomocy.
Święty Grzegorz z Nazjanzu (ok. 329–390)
Grzegorz, nazywany również „Teologiem”, był znakomitym kaznodzieją i poetą chrześcijańskim. Pełnił funkcję biskupa Nazjanzu, a później patriarchy Konstantynopola. Jego mowy teologiczne (tzw. „Mowy Teologiczne”) odegrały kluczową rolę w wyjaśnianiu i obronie doktryny o Trójcy Świętej. Grzegorz był człowiekiem wielkiej wrażliwości i kontemplacji, co znalazło wyraz w jego dziełach literackich i poezji. Podobnie jak Bazyli, walczył z arianizmem i przyczynił się do uchwalenia doktryny o Trójcy Świętej na Soborze Konstantynopolitańskim w 381 roku.
Wspólna misja
Obaj święci byli związani przyjaźnią od czasów studiów w Atenach, gdzie rozwijali swoje wykształcenie klasyczne i duchowe. Razem pracowali na rzecz umocnienia wiary i jedności Kościoła, stając się filarami teologii wschodniego chrześcijaństwa. Ich życie jest świadectwem głębokiej przyjaźni, wierności prawdzie i miłości do Boga.
W Kościele Wschodnim są czczeni jako dwaj z trzech hierarchów, obok św. Jana Chryzostoma. W Kościele Zachodnim są uważani za wzory życia biskupiego i wielkich nauczycieli wiary.
patronat
Święci są patronami bazylianów i poetów.
znaczenie liturgiczne
Święci Bazyli Wielki i Grzegorz z Nazjanzu mają ważne znaczenie liturgiczne zarówno w Kościele Wschodnim, jak i Zachodnim. Ich wspomnienie liturgiczne, obchodzone 2 stycznia, podkreśla ich wkład w rozwój teologii chrześcijańskiej, obronę wiary, życie duchowe oraz ich rolę jako pasterzy Kościoła.
ikonografia
W ikonografii św. Bazyli przedstawiany jest jako biskup w pontyfikalnych szatach rytu łacińskiego, a także ortodoksyjnego, jako mnich w benedyktyńskiej kukulli, eremita. Ma krótkie, czarne, przyprószone siwizną włosy, długą, szpiczastą brodę, wysokie czoło i garbaty nos. W lewej ręce trzyma Ewangelię, prawą błogosławi lub przytrzymuje Świętą Księgę. Jego atrybutami są: czaszka, gołąb nad głową, księga, model kościoła, paliusz, rylec.
W ikonografii św. Grzegorz ukazywany jest jako biskup rytu bizantyjskiego lub w pontyfikalnych szatach rytu rzymskiego. Czasami u jego stóp Lucyfer – symbol herezji. Jest przedstawiany jako starszy mężczyzna z jasnokasztanową, krótką brodą i znaczną łysiną czołową. Zazwyczaj prawą rękę ma złożoną w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma Ewangelię. Jego atrybutami są: anioł, księga Ewangelii, paliusz.
kolekta z mszy
Boże, Ty oświeciłeś swój Kościół przykładem i nauką świętych Bazylego i Grzegorza, † spraw, abyśmy pokornie poznawali Twoją prawdę * i wprowadzali ją w czyn przez miłość. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen.
Podziel się treścią :
